anti-Türk, Atatürk ve UFÇ

Sabri Gürses

Kaynağı aktarmayan, kaynaktaki bilginin yanlış çevrildiği haber gazetede yayınlanır mı? Yayınlanabildiğini artık birçok örnekle biliyoruz. Peki bu oldukça önemli bir haberse, kaynak özenle denetlenmez mi? Denetlenmesi gerekir, ama denetlenmiyor. Sonuçta Türkiye dışından gelen haber bir UFÇ'ye, yani Unidentified Flying Çeviri'ye, yani Tanımlanmamış Uçan Çeviri'ye dönüşebiliyor.

Zaman gazetesinde, 30 Mayıs 2006 günü şu haber, "Ali Remzi Koç, Mainz" bilgisiyle yayınlandı:

"Microsoft'tan Atatürk gafı

Dünya yazılım devi Microsoft, her yıl çıkardığı Encarta Ansiklopedisi'nin Almanca 2006 versiyonunda Mustafa Kemal Atatürk'ü Hitler, Stalin, Mao gibi diktatörler arasına koydu.

Genellikle okul çağındaki gençlerin kullandığı ve her yıl yenilenen ansiklopedide Atatürk hakkında şu bilgilere yer verildi: 12 Mart 1881'de doğan Atatürk 5 yaşında Selanik ve Manastır'daki anti-Türk, Yunan ve Slav milliyetçiliğinin merkezi olan askerî okula gitti. 1899 yılında İstanbul Askerî Akademisi'ne başlayarak 1905 yılında tugay komutanı olarak mezun oldu."

Öncelikle haberde verilen bilgi saçma, bu ansiklopedide "diktatörler" diye bir sınıflandırmaya yer verilmiyor. "Diktatör" maddesi olabilir, bunun içinde belli isimlere yer verilebilir. Ama sözü edilen şey bu değil. Büyük olasılıkla bahsedilen sınıflandırma "milli liderler" sınıflandırması. Atatürk, gerçekten de başka birçok lider gibi adı geçen "milli liderler" arasında yer alır. Bu açıdan Microsoft Encarta'nın "gafı" anlaşılmıyor. Konu edilen maddeden yapılacak bir alıntı bu savı daha anlaşılır kılardı.

Fakat benim asıl takıldığım nokta, Atatürk'le ilgili olarak verildiği söylenen bilgiler, yani maddenin çevirisi. Şimdi şu cümlenin anlamı nedir:

"12 Mart 1881'de doğan Atatürk 5 yaşında Manastır'daki anti-Türk, Yunan ve Slav milliyetçiliğinin merkezi olan askerî okula gitti."

Önce çevirinin diline uyup şöyle sormak istiyorum: What's anti-Türk? Atatürk, 5 yaşında Türk karşıtı ve Yunan ve Slav milliyetçiliğinin merkezi bir okula mı gitmiş? (devamı için)