Kuran Çevirisi Tartışmaları
Sabri Gürses
Ceviz Kabuğu adlı tartışma programının, 17 Şubat gece yarısından 18 Şubat sabahına dek süren yayınında ilginç bir Kuran çevirisi tartışması yaşandı. Programın konusu aslında Karikatür Krizi’yken, katılımcılardan Prof. Dr. Yümni Sezen (resimde soldan birinci), “Kur'an-ı Hâkim ve Açıklamalı Meali. Tefsire Giriş” adlı bir çeviriyi dinler arası diyalog girişimlerinin olumsuz bir örneği olarak göstererek eleştirdi. Prof. Dr. Suat Yıldırım’a ait olan bu Kuran çevirisini, çeviride her ayetin altında Eski ve Yeni Ahit’ten o ayette değinilen konularla ilgili alıntılar yapılmasını yanlış bulduğunu söyleyerek eleştiren Yümni Sezen, bunun Kuran’ın İncil’leştirilmesi girişimlerinin bir örneği sayılabileceğini belirtti. Programın diğer katılımcısı Prof. Dr. Bayraktar Bayraklı da (resimde soldan ikinci) bu görüşlere katıldı.
Eleştiriyi haber alan Suat Yıldırım, programa telefonla bağlandı ve bu çevirinin amacının, ayette geçen konuların göndermelerini okura sunmak, böylece kutsal kitaplar arasındaki sürekliliği kolayca izleyebilmelerini sağlamak olduğunu söyledi. Bu çevirinin bir tür karşılaştırmalı çeviri olduğu izlenimini veren bir yorum getirdi.
Bu tartışmalar sürerken programa yine telefonla bağlanan Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk, bu çevirinin kesinlikle Kuran’ın İncil’leştirilmesi girişimi olduğunu, Kuran çevirisinin içine başka hiçbir yorum katılamayacağını, istenirse, diğer alıntıların ayrı bir kitap olarak yayınlanması gerektiğini dile getirdi. Suat Yıldırım’ı şiddetle eleştiren Nuri Öztürk, bu çeviri yönteminin Kuran’ın tahrif edilmesi olduğunu söyledi.
Bu tartışma öncelikle iki Kuran çevirmeninin tartışması olduğu için ilginçti: Öztürk’ün de tartışmalı bir Kuran çevirisi bulunuyor. Diğer yandan Bayraktar Bayraklı da bir Kuran tefsiri hazırlıyor.
Tartışmanın ikinci ilginç yanı, Kuran çevirisinin normlarına işaret etmesiydi. 19 Şubat tarihinde Yeniçağ gazetesi bu tartışmaya, “Kuran İncil’leştiriliyor” manşetiyle ve konu edilen çeviri kitabın resmine “işte küresel gücün dayattığı yeni din kitabı” üst yazısı atarak, kapak sayfasında yer verdi.
Tartışmada Irak’ta dağıtılan yeni ve tartışmalı İngilizce Kuran çevirisi olarak bilinen Furkan'a da değinildi, ama bu çevirinin üzerinde Yıldırım’ın çevirisi kadar durulmadı.
Tartışmanın üçüncü bir ilginç yanı, dört farklı üniversitenin ilahiyat profesörünün, uzmanlık alanları dışında kalan bir çeviri konusunu, kaynak metnin kutsallığı ve çeviri metnin onunla biçimsel özdeşliğinin zorunluluğu gibi tartışmalı yaklaşımlar çerçevesinde ele almalarıydı.
Kuşkusuz en ilginç nokta, tartışma konusu edilen Kuran çevirisinin 2001 yılında yayımlanmış olmasıydı. Suat Yıldırım daha önce de Fransızca ve Arapçadan Türkçeye dinbilimi çevirileri yapmış, ayrıca 1997 yılında Fransızcaya Kuran çevirisi yapmış.
Çeviribilim