Yanıltıcı, Kafa Karıştırıcı, Küreselci Çeviri

Sabri Gürses Bu yazının genişletilmiş hali için, "Yanıltıcı Haber Çevirileri," Bianet, 07.01.2006 Küreselcilik karşıtı yazar George Monbiot, sitesinde "İngiltere Soykırımlarını Nasıl Reddediyor" başlıklı bir yazı yazmış. Yazıda genel olarak İngiltere ve diğer AB üyesi ülkelerin açık sömürgecilik döneminde işledikleri suçlara değiniliyor, bu ülkelerin bu suçları unutturmak için özel bir yöntem benimsedikleri, bunları sürekli ve açıkça konuşulur kıldıkları söyleniyor, AB ülkelerinde medyanın özel rolüne dikkat çekiliyor. Bu çerçevede Orhan Pamuk'a dava açılmasının, soykırım temasının yasaklanma çabasının "aptalca" olduğu söylenerek, Türkiye'nin bu konuda AB ülkelerinin deneyimlerinden öğrenebileceği çok şey olduğu fikri geliştiriliyor. Yazı ilginç bir yazı, Monbiot daha çok küreselcilik karşıtı tartışmalarda anılırken, bu yazısı bazı Türkçe yayın organlarında yer almış, kısmen çevrilmiş. Fakat yazıdan da ilginç olan şey, bu kısmi çevirilerin özel bir sansürle yapılması. Çeviri ve haberler genel olarak "İngilizden soykırımı inkar dersi, Mezalimleri inkar etme yöntemi, Guardian'dan Türkiye'ye soykırım tavsiyesi" gibi başlıklar altında yer aldı. Oysa Monbiot'nun yazısının son paragrafı çok çarpıcı bir cümleyle sona eriyor. Bu paragrafın çevirisi NTVMSNBC'de yer alırken en önemli kısmı, yani son cümlesi çıkartılmış. Metnin aslı şöyle: "Turkey’s accession to the European Union, now jeopardised by the trial of Orhan Pamuk, requires not that it comes to terms with its atrocities; only that it permits its writers to rage impotently against them. If the government wants the genocide of the Armenians to be forgotten, it should drop its censorship laws and let people say what they want. It needs only allow Richard Desmond and the Barclay brothers to buy up its newspapers, and the past will never trouble it again." Benim altını çizdiğim kısma yer vermeyen NTVMSNBC çevirisi şöyle: "Türkiye’nin şimdi Orhan Pamuk davası ile tehlikeye giren AB üyeliği, geçmişteki zulümlerle hesaplaşmasını değil, yazarlarının bu konuda öfkelenmesine izin vermesini gerektiriyor. Eğer Türk hükümeti, Ermeni soykırımının unutulmasını istiyorsa, sansürleyen yasaları bir kenara bırakarak herkesin istediğini söylemesine izin vermeli. Böylece artık geçmiş onları rahatsız etmeyi bırakır." Bu eksik çeviri yazıdaki temel vurguyu çarpıtması nedeniyle tümüyle yanlış ve taraflı. Doğru çeviri şöyle olabilir: "Türkiye'nin artık Orhan Pamuk davasıyla tehlikeye giren, AB'ne kabul edilişi kendi mezalimleriyle uzlaşmasını gerektirmiyor; yazarlarının bunlara karşı çaresizce öfkelenmesine izin versin yeter. Eğer hükümet Ermeni soykırımının unutulmasını istiyorsa, sansür yasalarını kaldırmalı ve insanların istediklerini söylemelerine izin vermeli. Gazetelerini Richard Desmond ve Barclay kardeşlerin satın almasına izin versin yeter, geçmiş bir daha başını ağrıtmaz." Richard Desmond ve Barclay kardeşler İngiltere'de gazeteleri satın alan dev medya tekelleri. Desmond aynı zamanda Asian Babes (Asyalı Bebekler) ve Readers' Wives gibi pornografik yayınların sahibi. Kısacası: küreselcilik karşıtı Monbiot, açık seçik bir şekilde yeni dünyada her türlü insani konunun çıkar gruplarının denetiminde olduğunu söylüyor, fakat bu bize çevrilmiyor. Tuhaf bir şekilde, küreselcilik karşıtı yazar, "İngiliz" ve "AB sözcüsü" kılınıveriyor.