Yanıltıcı Haber Çevirisinin Yanıltıcı Haberi

Sabri Gürses 16 Ocak 2006 günü Uluslararası CNN'de, İran "başkanı"Ahmedinecad'ın İran'da CNN'e yönelik yasağı kaldırmayı istediği haberi yer aldı. Yasağa bir çeviri hatası neden olmuştu. Ahmedinecad, İran'da nükleer enerjiyi kullanmak istediklerini, İran halkının buna hakkı olduğunu, uygar bir ülkenin nükleer silahlara ihtiyaç duymayacağını söylemiş, fakat CNN çevirmeni bu sözleri "İran'ın nükleer silahlar yapmaya hakkı olduğu" şeklinde çevirmiş, böylece Türkiye de dahil birçok ülkede haberin bu şekilde yayınlanmasına yol açmıştı. İran yetkilileri de bu olayın ardından CNN habercilerinin ülkeye girişini yasaklamıştı. Daha sonra önce çevirmen CNN'den özür diledi. CNN bunun bir çeviri hatası olduğunu belirterek, konuşmayı tekrar, çevirisi düzeltilmiş olarak yayınladı. Çevirmen, CNN için çalışan Lesley Howard Languages adlı çeviri bürosunun çevirmeniydi ve işten çıkarıldı. Olayın bu kısmı çarpıcı, kimin gerçekten hatalı olduğu ve bu hatanın nasıl tanımlanacağı sorusu bir yana, çeviri hatasının düzeltilme yolu da ilginç: düzeltilmiş çeviri adlı yeni bir çeviriyle düzeltiliyor, izleyen ve dinleyenler bunun doğru çeviri olduğundan nasıl emin olacak? Bir başka çarpıcı yan, bu haberin Türk CNN'inde nasıl verildiği: 17 Ocak 2006 tarihli haberde, "CNN özür diledi, İran'da yasak kalktı" başlığı kullanılmış ve (Dünya'dan haberler bölümünde verilen) haberin içinde çeviri hatasına ilişkin tek bir satır yok. Sadece tek bir yerde, Ahmedinecad'ın sözlerinin CNN tarafından farklı ("nükleer silah bizim hakkımızdır" şeklinde) "ifade edildiği", CNN yasağının nedeninin bu olduğu belirtilmiş. Dolayısıyla çeviri süreci haberin içinden tamamıyla silinmiş. Oysa büyük olasılıkla Türk CNN'i de haberi yanlış çeviriyle aktarmış olmalı, buna göre sonradan düzeltilmiş çeviriyle tekrar aktarması gerekmez mi? Eğer düzeltmiyorsa, çok yanlış ve sorun yaratıcı bir haberle kamuoyunu yanıltmış olmuyor mu?