Çölde Çeviri

Sabri Gürses Dostoyevski ve Tolstoy çevirilerinin sansürlendiğini, eksik çevrildiğini ya da değiştirildiğini söyleyen biri çıkmış. Dostoyevski çevirilerinde Türklerle ilgili bölümlerin, Büyük Engizitörle ilgili bölümün atlandığını söylüyor. Tolstoy'un dinle ilgili yazdıklarının farklı çevrildiğini söylüyor. Bu ikinci savını bir kitap dergisinde yayınlatmış. İkincisinin yayını gecikmiş, o da bu yazıyı bir internet sitesinde yayınlatmış. Şimdi gazeteler ve başka internet siteleri bu internet sitesini kaynak göstererek, savların sansasyon yaratacak kısmını aktararak haber oluşturuyor. Temel soruları kimse sormuyor: Bu kişi Rusça biliyor mu? İngilizce çevirilerle karşılaştırma yaptığını söylüyor, bu çevirilerin özgün metne uygunluğunu denetleyebiliyor mu? Ele aldığı Türkçe çeviriler hangi dillerden yapılmış? Dahası şu sorular da sorulmuyor: Bu kişi kimdir, biri kendisine "yazar ve çevirmen" derse "yazar ve çevirmen" midir? Çeviri kararlarını çözümlemek yerine, skandal yaratmaya yönelik ifadelerle dolu bir yazı, kitap dergileri tarafından nasıl kesin olarak bu nedenle geri çevrilmez? Bireysel ve kurumsal çeviri kararlarıyla ulusal dilin "itibarı" arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Bir kültür başka kültürlerin ona ilişkin söylediği her şeyi taşımaya zorunlu mudur? Herhalde son zamanlarda doruğa çıkan kültür yozlaşmasından başka açıklaması yok bu olayın. Ve herhalde Metin And'ın vaktiyle uyardığı şey artık tatsız bir gerçek, Türkiye bir çöl artık.